Systemisch werk
Systemisch werk hanteert een filosofische houding van waarnemen van leven en dood in familie- en/of organisatiesystemen. Het is als het ware het fenomenologisch waarnemen van de werkelijkheid, zoals die zich voordoet in zijn volle omvang, zonder die te willen verklaren. Bert Hellinger heeft hier jaren onderzoek naar gedaan. Door zijn intense waarneming van familie- en organisatiesystemen kwam naar voren hoe bepaalde mechanismen in deze systemen werkzaam zijn, wat hij het persoonlijk en het collectief geweten noemde.
De opstelling
Het hanteren van een opstelling is een methode. Een cliënt kiest representanten of dingen (zoals kussens of poppetjes) om de wezenlijke elementen uit het systeem te representeren. Bijvoorbeeld vader, moeder, zus, broer, en iemand voor de cliënt zelf. Deze representanten hoeven niets te weten over de geschiedenis of het verhaal van de betreffende familie. Wanneer de cliënt hen geconcentreerd opstelt ten opzichte van elkaar, wordt opeens duidelijk welke dynamieken en verstikkingen zich afspelen in dit familiesysteem. Wonderlijk is dan ook dat de representant net zo voelt als de persoon uit het werkelijke familiesysteem.
Het veld
Zodra de representanten of de dingen zijn opgesteld ontstaat een soort veld, waarin informatie over het gehele systeem beschikbaar is en zichtbaar wordt. Dit wordt ook wel het morfogenetische veld of het wetend veld genoemd.
Ook het menselijk lichaam dat in het veld geplaatst is, kan waarnemen wat er in het systeem speelt; het komt zelden voor dat iemand deze representerende waarneming niet voelt.